Lịch Sử 8 -Bài 6 -CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ CUỐI THẾ KỶ XIX- ĐẦU XX
Lịch Sử 8 -Bài 6 -CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ CUỐI THẾ KỶ XIX- ĐẦU XX
Sử 8 -Bài 6 -CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC, MỸ CUỐI THẾ KỶ XIX- ĐẦU XX
Lược đồ chủ nghĩa tư bản ( thế kỷ XVI- 1914)
I. TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC ANH, PHÁP, ĐỨC , MỸ .
1.Đế quốc Anh
* Kinh tế :
-Năm 1870 dẫn đầu.
-1913 xuống hạng 3 sau Mỹ và Đức do:
+ Công nghiệp Anh phát triển sớm , kỹ thuật lạc hậu .
+ Tư sản Anh đầu tư vào thuộc địa có lời ( có hệ thống thuộc địa rông nhất thế giới ,nguyên nhiên liệu , nhân công rẻ )
-Dẫn đầu thế giới về xuất khẩu tư bản thương mại và thuộc địa .
-Đầu thế kỷ XX công ty độc quyền về công nghiệp và tài chánh ra đời .
* Chính trị :
Anh là nước Quân Chủ lập Hiến (Đảng Tự do và Bảo thủ thay nhau cầm quyền bảo vệ quyền lợi của tư sản .
* Đối ngoại :
- Đẩy mạnh xâm lược thuộc địa .
- Thuộc địa Anh : 33 triệu km2 – ¼ diện tích thế giới ; 400 triệu dân – ¼ dân số thế giới
- Đế quốc mà mặt trời không bao giờ lặn : thuộc địa có khắp nơi Niu Di lân, Ô x trây lia , An Độ , Ai Cập, Xu đăng , Nam Phi, Ca na đa …., nên gọi là “Chủ nghĩa đế quốc thực dân” .
Lược đồ hệ thống thuộc địa Anh.
2. Đế quốc Pháp :
* Kinh tế :
-Công nghiệp của Pháp phát triển chậm từ đang từ hạng nhì sau Anh , xuống hạng tư sau Mỹ, Đức, Anh do:
+Pháp phải bồi thường chiến phí cho Đức, và cắt 1 phần lãnh thổ giàu tài nguyên cho Đức .
+Pháp nghèo tài nguyên,.
+Tư sản xuất khẩu tư bản ,phần lớn cho Thổ , Nga ,Cận Đông , Trung Âu , Mỹ la tinh vay lấy lãi ….đế quốc Pháp là “Chủ nghĩa đế quốc cho vay lãi”
- Các Công ty độc quyền ra đời trong điều kiện công nghiệp xuống hãng tư .
-Nông nghiệp vẫn lạc hậu do không được trang bị kỹ thuật mới
* Chính trị:sau 4-9-1870 nền Cộng Hòa thứ ba : đàn áp nhân dân chạy đua vũ trang , xâm lược thuộc địa .
* Đối ngoại :
-Tăng cường xâm lược thuộc địa :hạng nhì thế giới , bằng 1/3 diện tích thuộc địa Anh
- An giê ri, Tuy ni di, Ma rốc , Ma đa ga xca; Việt Nam , Lào , Cam pu chia …
Lược đồ hệ thống thuộc địa Pháp
3. Đế quốc Đức :
* Kinh tế :
-Công nghiệp Đức đứng đầu Châu Au , hạng nhì thế giới sau Mỹ do :
+Thị trường dân tộc thống nhất .
+Nhờ tiền bồi thường chiến tranh của Pháp .
+ Có nhiều than đá , biết ứng dụng những thành tựu mới nhất của khoa học kỹ thuật vào sản xuất.
-Quá trình tập trung sản xuất và tư bản , hình thành công ty luyện kim, than đá chi phối nền kinh tế Đức .
- Các công ty độc quyền của Đức ra đời trong điều kiện : kinh tế Đức phát triển nhan h , đứng đầu Châu Âu và đứng thứ hai thế giới sau Mỹ về công nghiệp.
* Chính trị :
-Thể chế liên bang , nhà nước chuyên chế dưới sự thống trị của quý tộc địa chủ và tư sản độc quyền .
-Thi hành chính sách đối nội và đối ngoại phản động ; tích cực chạy đua vũ trang và xâm chiếm thuộc địa .
-Giai cấp thống trị hiếu chiến âm mưu dùng vũ lực để chia lại thế giới nên chủ nghĩa đế quốc là“Chủ nghĩa quân phiệt , hiếu chiến”
Lược đồ hệ thống thuộc địa Đúc
4. Đế quốc Mỹ :
* Kinh tế :
-Công nghiệp Mỹ từ vị trí thứ tư vươn lên đứng nhất thế giới do:
+Tài nguyên thiên nhiên phong phú .
+Thị trường trong nước mở rộng , thu hút nhân lực từ Châu Âu.
+Ưng dụng khoa học kỹ thuật và hợp lý hóa sản xuất .
+Lợi dụng vốn đầu tư từ Châu Âu .
+Đất nước hòa bình lâu dài .
- Các công ty độc quyền Mỹ hình thành khi kinh tế phát triển mạnh nhất trong các nước công nghiệp, vươn lên đứng nhất thế giới , năm 1894 công nghiệp Mỹ gấp đôi Anh và bằng nửa các nước Tây Âu gộp lại .
- Công ty độc quyền khổng lồ xuất hiện :như vua dầu mỏ của Rốc phe lơ, vua thép Moóc gan ,vua xe hơi Hen ri Fo , họ đã lũng đoạn trong nước và quốc tế về kinh tế và chính trị , nên Mỹ là xứ sở của các “Vua công nghiệp”
-Nông nghiệp với phương pháp canh tác hiện đại .
* Chính trị :
- Vai trò tổng thống do 2 đảng Dân Chủ và Cộng hòa thay nhau cầm quyền.
- Chính sách đối nội , đối ngoại phục vụ cho Giai cấp tư sản .
- Mở rộng biên giới đến Thái Bình Dương .
- Chiến tranh với Tây Ban Nha để giành thuộc địa Cuba và Phi líp pin.
- Dùng sức mạnh của đô la để can thiệp vào Trung và Nam Mỹ .
II. SỰ CHUYỂN BIẾN QUAN TRỌNG Ở CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC .
1.Sự hình thành các tổ chức độc quyền .
- Điểm chung nổi bật trong đời sống kinh tế của Anh, Pháp , Đúc , Mỹ là sự hình thành các công ty độc quyền .
-Các nước phương Tây tăng cường xâm lược thuộc địa để đáp ứng nhu cầu về thị trường , nguyên liệu và nhân công .
-Trước 1870 : tự do cạnh tranh .
-Sau 1870: các tổ chức độc quyền ra đời .
Hình : Tranh đương thời nói về quyền lực của các tổ chức độc quyền ở Mỹ (chữ trên hình mãng xà monopoly- độc quyền )
Mô tả : con mãng xà khổng lồ , có đuôi rất dài quấn chặt và Nhà Trắng ( trụ sở chính quyền ), há to mồm đe dọa , nuốt sống người dân .Điều này thể hiện vai trò quyền lực của các công ty độc quyền Mỹ , cấu kết chặt chẽ và chi phối nhà nước tư sản để thống trị và khống chế cuộc sống nhân dân.
3.Tăng cường xâm lược thuộc địa , chuẩn bị chiến tranh chia lại thế giới.
Bước sang giai đoạn đế quôc chủ nghĩa do nhu cầu nguyên nhiện liệu, thị trường , nhân công , nên các nước đế quốc tăng cường xâm lược thuộc địa
* Mâu thuẫn chủ yếu giữa đế quốc già Anh, Pháp với đế quốc trẻ Đức Mỹ:đế quốc già Anh , Pháp có kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển chậm hơn đế quốc trẻ “Đức ,Mỹ “ nhưng lại chiếm nhiều thuộc địa . Các đế quốc trẻ kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển nhanh nhưng lại có rất ít thuộc địa . Nên Mâu thuẫn giũa các đế quốc với nhau dẫn đến xu hướng chạy đua vũ trang chuẩn bị chiến tranh chia lại thế giới .
Lược đồ các nước đế quốc và thuộc địa đầu thế kỷ XX
Luật pháp quá nhẹ nhàng ít khi được tuân theo; quá hà khắc, hiếm khi được thi hành. Laws too gentle are seldom obeyed; too severe, seldom executed.
Benjamin Franklin
