Soạn văn bài Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh




Soạn văn : Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh


I: Hướng dẫn đọc – hiểu văn bản









1: Thói ăn chơi xa xỉ, vô độ của chúa Trịnh và các quan lại hầu cận trong phủ được miêu tả thông qua những cảnh và những việc cụ thể:



  • Cây dựng đình đài và thú ngao du vô độ;

  • Những cuộc bài chí dạo chơi của chúa Trịnh;

  • Thu sản vật, thú quý;

  • Bày vẽ trang trí trong phủ gây phiền nhiễu, tốn kém.


Tác giả kín đáo bộc lộ thái độ chủ quan của mình trước việc ăn chơi xa xỉ của chúa Trịnh khi miêu tả cảnh vườn trong phủ Chúa: “Mỗi khi đêm thanh cảnh vắng, tiếng chim kêu vượn hót ran khắp bốn bề, hoặc nửa đêm ồn ào như trận mưa sa gió táp, vỡ tổ tan đàn, kẻ thức giả biết đó là triệu bất tường.”. Cảm nhận của tác giả về cái “triệu bất trường” mang ý nghĩa như sự phê phán, cảnh báo về thói ăn chơi, hưởng lạc xa hoa trên mồ hôi, xương máu của nhân dân sẽ dẫn đến cảnh suy tàn, đổ vỡ tang thương.


2: Bọn quan lại hầu cận trong phủ Chúa đã “ nhờ gió bẻ măng”, nhũng nhiễu, vơ vét của dân bằng những thủ đoạn trơ tráo, trắng trợn, vừa ăn cướp vừa la làng: “Họ dò xem nhà nào có chậu hoa cây cảnh, chim tốt khiếu hay, thì biên ngay hai chữ “phụng thủ” vào. Đêm đén, các cậu trèo qua tường thành lẻn ra, sai tay chân đem lính đến lấy phăng đi, rồi buộc cho tội đem giấu vật cung phụng để dọa lấy tiền. Hòn đá hoặc cây cối gì to lớn quá, thậm chí phải phá nhà hủy tường để khiêng ra. Các nhà giàu bị họ vu cho là giấu vật cung phụng, thường phải bỏ của ra kêu van chí chết, có khi phải đập bỏ núi non bộ, hoặc phá bỏ cây cảnh để tránh tai vạ.”.


Kết thúc bài tùy bút, tác giả ghi lại việc có thực đã từng xảy ra trong nhà mình: “Nhà ta ở phường Hầ Khẩu, huyện Thọ Xương, trước nhà tiền đường có trồng một cây lê, cao vài mươi trượng, lúc nở hoa, trắng xóa thơm lừng; trước nhà trung đường cũng trồng hai cây lựu trằng, lúc ra quả trông rất đẹp, bà cung nhân ta sai chặt đi”. Câu chuyện thực xảy ra ở chính gia đình tác giả có tác dụng làm tăng thêm tính xác thực, sinh động cho những chứng cứ lên án chúa Trịnh và quan lại.


3: So sánh đặc điểm của thể tùy bút với thể truyện qua Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh và Chuyện người con gái Nam Xương, có thể rút ra nhận xét về sự khác nhau giữa hai thể văn này như sau:



  • Tùy bút là thể văn dùng để ghi chép về những con người và sự việc cụ thể có thực, qua đó người viết chú trọng bộc lộ thái độ, cảm xúc, suy tư, nhận thức đánh giá của mình về con người và cuộc sống. Truyện là thể văn phản ánh hiện thực qua bức tranh mở rộng của đời sống; qua các sự kiện, biến cố xảy ra trong cuộc ddiwf con người.

  • Truyện thường phải có cốt truyện và nhân vật; cốt truyện được trình bày có mở đầu, diễn biến, kết thúc; nhân vật được xây dựng có đặc điếm ngoại hình, chi tiết miêu tả nội tâm, diễn biến tâm lí,… Tùy bút là sự ghi chép tùy hứng, có khi tản mạn, không theo một cốt truyện nào mà chủ yếu nhằm bộ lộ tình cảm, thái độ của tác giả.


II: Hướng dẫn luyện tập


Căn cứ vào bài Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh và bài đọc thêm trong SGK, có thể viết một đoạn văn ngắn trình bày những điều em nhận thức được về tình trạng đất nước ta vào thời vua Lê – chúa Trịnh cuối thế kỉ XVIII. Đoạn văn có thể gồm các ý chính sau :



  • Vua chúa ăn chơi xa xỉ, không quan tâm đến đời sống người dân;

  • Quan lại tham tàn, nhũng nhiễu dân;

  • Xã hội rối ren, loạn lạc;

  • Đời sống nhân dân hết sức khổ cực.


Xem thêm : 



, , , , , , , , ,

Cho chúng tôi biết ý kiến của bạn?
Ngu dốt và làm hỏng việc mà có tình yêu vẫn tốt hơn thông thái và khéo léo mà không có nó.
Ignorance and bungling with love are better than wisdom and skill without.
Henry David Thoreau
Quan Tâm ?
Ngẫu Nhiên

Snack's 1967