Hướng dẫn làm bài tập SGK Ngữ văn Lớp 8, Tập 2
1. – ‘Từ xưa các bậc … không có ?’ Hỏi để khẳng định. Câu này nhằm khẳng định đời xưa lúc nào cũng có những bậc trung thần nghĩa sĩ vì nước, nó nằm sau những vế câu đưa ra các dẫn chứng trung thần để khái quát lại các dẫn chứng đó.
– ‘Lúc bấy giờ … muốn vui vẻ … không ?’ Hỏi để phủ định. Sau khi chỉ ra những thú ăn chơi hưởng lạc mà quên việc nước của các tướng sĩ và sự mất mát quyền lợi nếu ta thua, tác giả hỏi để phủ định, bác bỏ cảm xúc vui vẻ lúc đó. Vì vậy, câu hỏi có giá trị đánh thức tinh thần diệt giặc còn bị ngủ quên trong các tướng sĩ.
– ‘Lúc bấy giờ … không muốn vui vẻ… không ?’ Hỏi để khẳng định. Nếu ở đoạn trước, Trần Quốc Tuấn nghiêm khắc phê phán thái độ vô trách nhiệm của các tướng sĩ thì đến đoạn này, ông chỉ ra những việc đúng nên làm và viễn cảnh được cả chung lẫn riêng nếu ta chiến đấu thắng lợi. Lúc đó không muốn vui cũng không thể được, đấy là điều chắc chắn cần phải khẳng định.
– ‘Vì sao vậy ?’ Hỏi để giải thích. Sau câu hỏi này là câu trả lời vì sao phải chuyên tâm vào tập sách ‘Binh thư yếu lược’, phải nghe lời răn của tác giả.
2. a.Những câu trần thuật có mục đích cầu khiến :
– Trong câu a.
– Câu 2 trong đoạn b.
b. Tác dụng của hình thức diễn đạt đó trong việc động viên quần chúng : những lời đó không có tính hô hào mà tạo được sự giản dị, gần gũi những lời tâm sự, dễ đi vào lòng người. Từ đó, hiệu quả khích lệ động viên quần chúng sẽ được nâng cao.
3. a.Các câu có mục đích cầu khiến :
Trong đời ai cũng có những chương bí mật mà họ hy vọng không bao giờ được biết tới.
In everybody's life there are hidden chapters which they hope may never be known.
Agatha Christie