Lịch Sử 7 -Bài 15 : PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN- Sự phát triển văn hóa (phần 2 )

Sử 7 -Bài 15 : PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ VĂN HOÁ THỜI TRẦN- Sự phát triển văn hóa (phần 2)

Nhà nho Chu văn An

II. Sự phát triển văn hóa :

1. Đời sống văn hóa:

-Tín ngưỡng cổ truyền :thờ cúng tổ tiên , các anh hùng dân tộc .

-Đạo Phật phát triển , chùa chiền mọc lên khắp nơi.

-Nho học mở rộng, nhà nho Chu văn An, Trương Hán Siêu.

-Nhân dân ưa thích ca hát, nhảy múa, chèo tuồng, múa rối, đua thuyền, đấu vật, cuộc sống giản dị,

-Nhà cửa tuy nóc rất cao nhưng hiên thấp, áo quần đơn giản, nhân dân thường cạo trọc đầu, đi chân đất, có tinh thần thượng võ, yêu nước, quý trọng người già, trọng nghĩa khí .

2. Văn học

-Phát triển mạnh , mang đậm tính yêu nước, niềm tự hào dân tộc do giáo dục thi cử thịnh hành và phát triển, đào tạo nhiều người giỏi , ý thức tự cường sau kháng chiến.

-Văn học chữ Hán như Hịch Tướng Sĩ của Trần Hưng Đạo; Phú Sông Bạch Đằng của Trương Hán Siêu.

-Chữ Nôm có Nguyễn Thuyên, Nguyễn Sĩ Cố làm giàu cho tiếng Việt.

Bức vẽ cảnh thi Đình tại Việt Nam.

3. Giáo dục và khoa học- kỹ thuật:

*Giáo dục phát triển hơn thời Lý :

-Quốc tử Giám mở rộng, đào tạo con em quý tộc, quan lại.

-Lộ ,phủ , kinh thành có trường công.

-Các kì thi quốc gia được tổ chức đều để chọn nhân tài. ( Nhân tài như Mạc Đĩnh Chi- được phong làm trạng nguyên 2 lần; Nguyễn Trung Ngạn, Chu Văn An...)

* Sử học :Quốc sử viện do Lê Văn Hưu đứng đầu ;1272 Đại Việt Sử Ký của Lê Văn Hưu, bộ sử đầu tiên

* Quân sự :Binh Thư Yếu Lược của Trần Hưng Đạo

* Thiên văn có Đăng Lộ,Trần Nguyên Đán .

* Y học với Tuệ Tĩnh nghiên cứu thuốc nam.

* Chế tạo súng thần cơ và thuyền chiến có Hồ Nguyên Trừng

Thuyền Cổ Lâu là loại thuyền chiến lớn, đóng đinh sắt, có hai tầng và hàng chục tay chèo, hai người chèo một mái và được xem là đã tạo ra một tốc độ lớn khi có thủy chiến.

Hải Thượng Lãn Ông

4. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc:

-Kiến trúc có Cung Thái Thượng Hoàng, tháp Phổ Minh, tháp Bình Sơn, Thành Tây Đô (Thành Nhà Hồ).

-Điêu khắc tượng hổ, sư tử , trâu. tượng rồng

-Rồng thời Trần:trau chuốt, tinh tế hơn thời Lý và thêm cặp sừng trông có vẻ uy nghiêm; rồng thời Lý mình trơn, toàn thân uốn khúc uyển chuyển như một ngọn lửa.

-Rồng thời Trần uy nghiêm hơn, chứng tỏ rằng thời Trần tính chất quyền uy của giai cấp thống trị, đứng đầu là vua phát triển cao hơn.

Tóm lại nhân dân thời Trần đã phát triển mạnh hơn thời Lý do có sự quan tâm của nhà nước; kinh tế phát triển; xã hội ổn định . lòng tự cường dân tộc sau chiến tranh .

Các kỳ thi dưới thời Trần là :thi Hương, thi Hội, thi Đình.

Kỳ thi để định thứ tự Tam khôi là thi Đình.

Tam khôi là: Trạng nguyên, Bảng nhãn, Thám hoa.