Đề bài: Phân tích và nêu cảm nghĩ về bài Ôn dịch thuốc lá của Nguyễn Khắc Viện
Nguyễn Khắc Viện là một tri thức Tây học, đỗ bác sĩ tại Pháp trong thập niên bốn mươi của thế kỉ 20. Ông là nhà hoạt động văn hóa, nhà hoạt động xã hội rất nổi tiếng, ở nước ta.
Bài ” Ôn dịch, thuốc lá” thể hiện cái tâm và cách viết, cách nói sắc sảo, độc đáo của Nguyễn Khắc Viện.
Nhan đề rất độc đáo: “Ôn dịch, thuốc lá” độc đáo ở’ hai chữ “Ôn dịch”, độc đáo với cách dùng dấu phẩy ở sau, dấu phẩy tạo nên ngữ điệu, gợi lên một tình huống nguy cấp, phải báo động, gây ấn tượng mạnh cho người đọc, người nghe. Cách dùng dấu phẩy ờ nhan đề đã thể hiện một lối nói, lối viết theo văn phong chữ hiện đại. Nếu viết: Ôn dịch thuốc lá hoặc ,”Thuốc lá là một loại ôn dịch” đều được, nhưng viết như thế thì “bằng phẳng quá”, “hiền từ” không hấp dẫn, không phù hợp với nội dung văn bản (Chú ý, ở cuối bài tác giả có viết: “… Lại còn thêm Ôn dịch thuốc lá này”.
Mở đầu tác giả dùng phép so sánh – đối chiếu để lôi kéo, thu hút người đọc. Dịch hạch, thổ tả, những dịch bệnh khủng khiếp từng gây ra và làm chết hàng vạn, hàng triệu người. Nhờ tiến bộ y học mà những dịch khủng khiếp ấy “đã diệt trừ được”. Cuối thế kỉ 20. loài người lại “lo về nạn AIDS” mà “chưa tìm ra giải pháp” thì dịch thuốc lá lại đe dọa sức khỏe và sinh mạng loài người còn nặng hơn cả AIDS”. Sự khủng khiếp được nhiều nhà bác học, sau mấy chục năm và hơn năm vạn công trình nghiên cứu lớn tiếng báo động. Đúng là con số biết nói !
Phần thứ hai bài văn Nguyễn Khắc Viện phân tích và chứng minh rằng Ôn dịch thuốc lá gây ra bao tệ nạn kinh khủng. Trước hết, ông nhắc tại một câu nói nổi tiếng của Trần Hưng Đạo căn dặn nhà vua: “Nếu đánh giặc như vũ bão thì không đáng sợ, đáng sợ là giặc gặm nhấm như tằm ăn dâu” để chỉ rõ Ôn dịch thuốc lá giết dần giết mòn con nghiện, gây ra bao tai hại ghê gớm trong cộng đồng là nguyên nhân, nguồn gốc của mọi tệ nạn xã hội khác. Dẫn câu nói của Trần Hưng Đạo không chỉ làm tiền đề cho lập luận, làm cho luận cứ và luận chứng thêm phần sắc bén, chặt chẽ mà còn tạo cho người đọc bao liên tưởng đầy thuyết phục về “Ôn dịch, thuốc lá”. Thuốc lá là ôn dịch, là một thứ giặc rất đáng sợ vì nó “gặm nhấm” con nghiện và xã hội.
Khói thuốc lá rất độc, chất hắc ín sẽ “làm tê liệt” những lông rung, lông mao của những tế bào niêm mạc ở nơi vòm họng, ớ phế quản, ớ nang phổi; chất hắc ín ấy “tích tụ” gây ho hen. đờm dãi, và sau nhiều năm gây viêm phế quản.
Người nghiện thuốc lá sẽ bị chất ô-xít các-bon trong khói thuốc lá thấm vào máu… làm cho sức khỏe “ngày càng sút kém”.
Tác giả nêu lên những số liệu để chứng minh “Ôn dịch, thuốc lá” rất đáng sợ. 80% bệnh nhân ung thư vòm họng và ung thư phổi ở bệnh viện K là do thuốc lá. Các bệnh huyết áp cao, tác động mạch, nhồi máu cơ tim đều do chất ni-cô-tin của thuốc lá gây ra. Những cái chết đột xuất về nhồi máu cơ tim, những khối ung thư ghê tởm của con bệnh 40-50 tuổi đều cho thấy “tác hại ghê gớm của thuốc lá”. Hàng triệu người bị viêm phế quản làm mất bao nhiêu ngày lao động và tổn hao sức khỏe đều do thuốc lá gây ra. Những số liệu ấy đầy sức thuyết phục vì đó là những căn cứ khoa học, là ý kiến của bác sĩ viện trưởng bệnh viện K, của bác sĩ viện trưởng viện nghiên cứu các bệnh tim mạch nêu lên.
Nguy hại hơn nữa là kẻ nghiện thuốc lá đầu độc những người xung quanh do khói thuốc lá. Vợ con… bị nhiễm độc, nhất là những thai nhi. Hiện tượng đẻ non, đẻ ra đã suy yếu… đều do bị nhiễm độc bởi khói thuốc lá. Câu văn: “Hút thuốc lá cạnh một người đàn bà có thai quả là một tội ác” vang lên như một lời kết tội nghiêm khắc.
Điều tốt đẹp nhất trên thế gian này không thể nhìn thấy hoặc thậm chí chạm vào
chúng phải được cảm nhận bằng trái tim.
The best and most beautiful things in the world cannot be seen or even touched
they must be felt with the heart.
Helen Keller
