Sử 10 -BÀI 33:HOÀN THÀNH CÁCH MẠNG TƯ SẢN Ở CHÂU ÂUVÀMỸ GIỮA THẾ KỶ XIX

Sử 10 -BÀI 33:HOÀN THÀNH CÁCH MẠNG TƯ SẢN Ở CHÂU ÂUVÀ MỸ GIỮA THẾ KỶ XIX

Đế quốc Đức được tuyên bố thành lập năm 1871 ở Hall of Mirrors, Versailles

1. Cuộc đấu tranh thống nhất nước Đức

*Tình hình nước Đức:

+ Giữa thế kỷ XIX kinh tế tư bản Đức phát triển nhanh chóng, Đức trở thành nước công nghiệp.

+ Phương thức kinh doanh theo đường lối tư bản chủ nghĩa đã xâm nhập vào sản xuất: sử dụng máy móc, thuê mướn công nhân, đẩy mạnh khai thác... tạo nên tầng lớp quý tộc tư sản gọi chung là Gioong-ke.

Lược đồ quá trình thống nhất nước Đúc

*Quá trình thống nhất Đức:

+ Nước Đức bị chia xẻ thành nhiều vương quốc nhỏ, cản trở sự phát triển kinh tế tư bản chủ nghĩa ,đặt ra yêu cầu cần thống nhất đất nước.

+ Năm 1864 Bi-xmác tấn công Đan Mạch, chống Áo (1866), chống Pháp (1870- 1871).

- Kết quả: Năm 1867 Liên bang Bắc Đức ra đời gồm 18 quốc gia Bắc Đức và 3 thành phố tự do, hiến pháp được thông qua.

- Năm 1870 - 1871 Bi-xmác gây chiến với Pháp thu phục các bang miền Nam hoàn thành thống nhất Đức.

-Ngày 18-1-1871, vua Phổ Vin-hem I lên ngôi hoàng đế , Bi-xmác trở thành Thủ tướng, tháng 4 -1781, Hiến pháp mới đựơc ban hành qui định Đức gồm 22 bang và 3 thành phố tự do

* Tính chất: là một cuộc Cách mạng tư sản, tạo điều kiện cho kinh tế tư bản cách mạng phát triển mạnh mẽ ở Đức.

Ở Đức do sự thỏa hiệp của giai cấp tư sản và quý tộc phong kiến, giai cấp vô sản chưa đủ trưởng thành để tiến hành thống nhất đất nước bằng con đường Cách mạng - con đường "Từ dưới lên", quá trình thống nhất đất nước được thực hiện bằng con đường chiến tranh vương triều - "Từ trên xuống", thông qua quí tộc Phổ - đại diện là Bi-xmác. Với chính sách phản động đã đưa nước Đức thành một đồn lũy phản động, nhất là dẫn đến chủ nghĩa quân phiệt xâm lược và là trung tâm xảy ra các cuộc chiến tranh ở châu Âu

Otto Von Bismarc

Vua Phổ Friedrich I

2. Cuộc đấu tranh thống nhất Italia

Lược đồ tiến trình thống nhất I-ta-li-a

*Tình hình I-ta-li-a trước khi thống nhất:

+ Giữa thế kỷ XIX I-ta-li-a vẫn bị chia thành 7 vương quốc nhỏ, và chịu sự thống trị của đế quốc Áo.

+ Dưới sự đô hộ của đế quốc Áo và ách thống trị của các thế lực phong kiến kinh tế lạc hậu chậm phát triển.

+ Chỉ có vương quốc Piê-môn-tê giữ được độc lập , kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển .

* Nhiệm vụ:

+Yêu cầu cấp bách là giải phóng dân tộc khỏi sự lệ thuộc vào Áo, xỏa bỏ sự cản trở của các thế lực phong kiến.

+ Mở đường cho kinh tế phát triển theo hướng tư bản chủ nghĩa.

* Diễn biến: Nổi bật là vai trò của vương quốc Pi-ê-môn-tê.

+ Tháng 4 - 1859 chiến tranh giữa liên quân Piêmôntê -Pháp với Áo dưới sự hỗ trợ của đoàn quân tình nguyện Ga-ri-ban-đi đẩy quân Áo vào tình thế khó khăn, tháng 3 - 1860 các vương quốc miền Bắc sáp nhập vào Pi-ê-môn-tê.

+Tháng 4 - 1860 khởi nghĩa nhân dân ở đảo Xi-xi-li-a bùng nổ, đòi lật đổ chính quyền tay sai Áo thống nhất đất nước, Ga-ri-ban-đi cùng đội quân "Áo đỏ" đổ bộ lên đảo giải phóng miền Nam Italia, sau đó miền Nam I-ta-li-a sáp nhập vào Pi-ê-môn-tê (10 - 1860) thành lập vương quốc I-ta-li-a.Vua Pi-ê-môn-tê là Em-ma-nu-en II làm quốc vương, Ca vua làm thủ tướng

+Năm 1866 I-ta-li-a liên minh với Phổ chốngÁo giải phóng đượcVê-nê-xi-a.

+ Năm 1870 Pháp thất bại trong cuộc chiến tranh Pháp - Phổ, Rô-ma thuộc về I-ta-li-a.

*Ý nghĩa:

+ Mang tính chất một cuộc Cách mạng tư sản, lật đổ sự thống trị của đế quốc Áo và các thế lực phong kiến.

+ Mở đường cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

*Hạn chế:

+Sau khi thống nhất Italia vẫn theo chế độ quân chủ lập hiến, nền dân chủ còn rất nhiều hạn chế.

+Nông dân nghèo không có đất đai và không có quyền bầu cử

3. Nội chiến ở Mĩ.

Sau chiến tranh giành độc lập ,Hoa Kỳ gồm 13 bang ven Đại Tây Dương .

Giữa thế kỷ XIX lãnh thổ kéo dài tới bờ Thái Bình Dương , gồm 30 bang.

Lược đồ nước Mỹ giữa thế kỷ XIX

*Tình hình Mĩ trước khi nội chiến:

+ Kinh tế Mĩ giữa thế kỷ XIX tồn tại theo 2 con đường: Miền Bắc phát triển nền công nghiệp tư bản chủ nghĩa, miền Nam phát triển kinh tế đồn điền dựa trên bóc lột sức lao động nô lệ.

+ Nông nghiệp miền Bắc và miền Tây kinh tế trại chủ nhỏ và nông dân tự do chiếm ưu thế phục vụ thị trường công nghiệp,miền Nam kinh tế đồn điền phát triển dựa trên sức lao động nô lệ làm giàu nhanh chóng cho giới chủ nô. Tuy nhiên, chế độ nô lệ đã cản trở nền kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển.

+ Mâu thuẫn giữa tư sản và trại chủ nhỏ ở miền Bắc với chủ nô miền Nam ngày càng dẫn đến phong trào đấu tranh đòi thủ tiêu chế độ nô lệ mở đường cho CNTB phát triển.

*Nguyên nhân trực tiếp:

+ Lin-côn ứng cử viên của Đảng Cộng hòa đại diện cho giai cấp tư sản và trại chủ miền Bắc trúng cử Tổng thống đe dọa quyền lợi các chủ nô ở miền Nam (vì Đảng Cộng hòa chủ trương bác bỏ chế độ nô lệ).

+ 11 bang phản đối tách khỏi Liên bang thành lập Hiệp bang mới có chính phủ, Tổng thống riêng và chuẩn bị lực lượng chống lại chính phủ Trung ương.

*Diễn biến:

+Ngày 12/4/1861 nội chiến bùng nổ, ban đầu đội quân Liên bang kiên quyết và không sử dụng biện pháp triệt để nên bị thua liên tiếp.

+Chính phủ Lin-côn thay đổi biện pháp tác chiến và có những biện pháp tích cực hơn.

+ Giữa năm 1862 ký sắc lệnh cấp đất ở miền Tây cho dân di cư.

+ Ngày 01/1/1863 ra sắc lệnh bãi bỏ chế độ nô lệ nên hàng vạn nô lệ và người dân gia nhập quân đội Liên bang.

+ Ngày 09/4/1865 quân đội miền Bắc giành thắng lợi quyết định trong trận đánh thủ phủ Hiệp bang miền Nam (Xa-ra-tô-ga), nội chiến chấm dứt. thắng lợi thuộc về quân Liên bang.

* Ý nghĩa:

+ Là cuộc Cách mạng tư sản lần thứ 2 ở Mĩ.

+ Xóa bỏ chế độ nô lệ ở miền Nam tạo điều kiện cho chủ nghĩa tư bản phát triển.

+ Nền kinh tế Mĩ phát triển nhanh chóng sau nội chiến.

Tham khảo :

Những trận đánh nổi tiếng của Garibaldi

Sau thất bại của quân Piemonte tại Novara vào ngày 23 tháng 3 năm 1849, Garibaldi đến Roma để bảo vệ Roma trước sự tấn công của quân Pháp và đạt được thắng lợi lớn vào ngày 30 tháng 4 nhưng sau đó thành phố vẫn bị chiếm ngày 30 tháng 6 khi quân Pháp liên quân với Áo và Tây Ban Nha, Garibaldi sau đó bị truy nã và sau đó ông rút về Venezia chuẩn bị tổ chức kế hoạch phản công.

Tháng 4 năm 1859, cuộc chiến tranh giành độc lập lần thứ hai của Ý bùng nổ với sự chỉ huy của Conte di Cavour - thủ tướng Piemonte. Quân của Cavuor liên quân với Pháp tiến hành chiến tranh với Áo. Lợi dụng chiến sự đang diễn ra, quần chúng các vương quốc thuộc miền Trung Ý nổi dậy khởi nghĩa. Garibaldi đã hỗ trợ liên quân Pháp-Piemonte đẩy quân Áo vào tình thế khó khăn và Garibaldi đã giành thắng lợi trước Áo ở Varese, Como và nhiều nơi khác. Tuy nhiên sau đó Garibaldi có mâu thuẫn với Cavour về vấn đề nhượng bộ với Pháp và ông kiên quyết đòi lại một số đất mà Ý nhượng cho Pháp như Nice.

Cuộc chiến của đội quân nghìn người ở Sicilia

Tháng 4 năm 1860, phong trào khởi nghĩa của nhân dân ở đảo Sicilia đặc biệt là ở thành phố Messina và Palermo bùng nổ đòi lật đổ chính quyền tay sai Đế quốc Áo và thống nhất đất nước. Garibaldi nghe tin đó đem quân xuống giúp nhân dân Nam Ý. Đội quân "Áo đỏ" hơn 1000 người của ông đã rời Genova vượt biẻn đổ bộ lên đảo Sicilia vào ngày 11 tháng 5 năm 1860. Trận chiến đã dã diễn ra vô cùng ác liệt. Khi quân Garibaldi tiến đến Palermo thì 3500 quân Pháp và 4 khẩu đại bác đã chờ sẵn ông. Khi quân Pháp bắt đầu tấn công, ông đã đưa một đội quân gồm các thanh niên đánh lui cuộc tấn công và chiếm các khẩu đại bác. Trận đánh diễn ra trên sườn núi, quân Garibaldi dưới làn mưa đạn của kẻ thù phải chiếm từng bậc thang để tiến lên. Cuộc chiến đấu diễn ra hơn 5 giờ cho đến khi các chiến sĩ của Garibldi tiến lên đỉnh núi. Quân Pháp do Bourbon chỉ huy đứng phục sẫn bắn xuống nghĩa quân khiến quân của Garibaldi hi sinh rất nhiều chỉ còn hơn 300 người nhưng cuối cùng quân của ông vẫn giành chiến thắng.

Kết quả trận chiến

Quân Garibaldi sau trận thắng vang dội đó đã tiến vào Napoli, giải phóng toàn bộ miền Nam Ý. Một chính quyền mới được thành lập do Garibaldi làm cháp chính với những chính sách dân chủ và tiến bộ được ban hành như chia đất công cho nông dân, những đặc quyền phong kiến bị bãi bỏ,...

Sau đó, miền Nam Ý được sáp nhập vào Piemonte vào tháng 10 năm 1860, Vương quốc Ý được thành lập với Vittorio Emanuele làm quốc vương và Camillo Benso Conte di Cavour làm thủ tướng.

Đến năm 1866 quân Ý do Garibadi lãnh đạo liên quân với Phổ đánh bại Áo tại Bezzecca và Trento, giải phóng được Venezia. Cuối cùng năm 1870 với thất bại của của Pháp trong cuộc Chiến tranh Pháp-Phổ, Roma thuộc về Ý và cuộc đấu tranh thống nhất của Ý đã thành công sau một thời gian dài.

Nội chiến Hoa Kỳ

1/ Nô lệ bị xích vào tàu nằm định vị tại các vị trí như súc vật , mọi việc sinh hoạt đều thực hiện tại chỗ . Hàng ngày họ được ăn 2 bữa .

2/ Xích , mặt nạ , xiềng , móc câu ... để khống chế nô lệ mới bị bắt ở châu Phi trong khi chuyển về Mỹ .

3/ Một người nô lệ da đen loại thượng hạng trong buổi triển lãm các công cụ tra tấn trừng phạt nô lệ tại hội chợ bang Louisiana (Mỹ) năm 1863 .

4/ Đoàn nô lệ đang bị chủ nô dẫn giải . Xin lưu ý là thời này , các nữ nô lệ bị buộc phải đẻ nhiều con với các nam nô lệ khác để làm sinh sôi "đàn nô lệ" cho chủ .

5/ Bán đấu giá nô lệ :

6/ Thuyền chở nô lệ :

7/ Bọn thực dân da trắng ùa vào làng và bắt tất cả mọi người , mọi gia đình , già trẻ lớn bé , cha mẹ ông bà ... đem đi làm nô lệ :

8/ Kiểm tra sức khoẻ và bán nô lệ :

9/ Chợ nô lệ :

Đoàn thị Hồng Điệp sưu tầm và biên tập