Dưới đây là bài viết : Phân tích nhân vật lão Hạc trong truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao
Viết về đề lài nông dân trước cách mạng, “Lão Hạc” là một truyện ngắn đặc sắc củanhà văn Nam Cao. Một truyện ngắn chứa chan tình người, lay động nỗi xót thương khi tác già kế về cuộc đời cô đơn bất hạnh và cái chết đau đớn cua một lão nông nghèo khổ. Nhân vật lão Hạc đã đế lại trong lòng ta bao ám ảnh về sổ phận con người, số phận người nông dân Việt Nam trong xã hội cũ.
Bằng sào vườn, một túp lếu, một con chó vàng… đó là tài sản, vốn liếng của lão. Vợ chết đã lâu, cảnh gà trống nuôi con, lão lần hồi làm thuê kiếm sống. Đứa con trai độc nhất không có trăm bạc đế cưới vợ, cảm thấy “nhục nhã” đã “phẫn chí” đi đồn điển cao su Nam Kì, biền biệt 5, 6 năm chưa về. Tuổi già, sống cỏ quạnh. Lão Hạc chi còn biết làm bạn với con chó vàng. Lão bị ốm một trận kéo dài 2 tháng 18 ngày không một người thần bên cạnh đỡ đần, săn sóc cho một bát cháo, một chén thuốc ! Tình cảnh ấy thật đáng thương!
Tiếp theo một trận bão to, cày trái hoa màu trong vườn bị phá sạch sành sanh. Làng mất nghề sợi. Đàn bà con gái trong làng đi làm thuê rất nhiều. Sau trận ốm, lão Hạc yếu hắn đi, chắng ai thuê lão đi làm nữa. Giá gạo mỗi ngày một cao. Lão và cậu Vàng, mỗi ngày ẵm hết ba hào mà vẫn đói. Bao nhiêu tiền bán hoa lợi trong vườn dành dụm dược bấy làu nay, lão đã chi tiêu gán hết trong trận ốm !
Lão Hạc rất vêu cậu Vàng, nhưng ”lấy tiền đâu mà nuôi được?” Lão Hạc phái bán cậu Vàng cho thằng Xiên, thằng Mục… Bán cậu Vàng xong, lão Hạc bị đẩy sâu xuống đáy vực bi thám. Lão cảm thấy mình là một kẻ “tệ lắm”, đã già mà còn “đánh lửa một ron chó!”. Đói khổ, túng bấn, cô đơn… ngày một thêm nặng nề… Lão Hạc chỉ ăn khoai, ăn củ chuối, ăn sung luộc, ăn rau má, thinh thoảng một vài cú ráy, hay bữa trai bữa ốc. Lão từ chổi mọi sự giúp đỡ của ông giáo. Lão xa ông giáo dần, chỗ dựa tinh thần cùa lão bây lâu nay. Lão Hạc đã ăn bá chó để tự tử. Lão chết đau đớn thê thám. Cái chết thậl là dữ dội !
Sỏ phận một con người, một kiếp người như lão Hạc thật thárm thương. Với chủ nghĩa nhân đạo thống thiết, Nam Cao đã nói lên bao tình thương xót đối với những con người đau khổ. Chí Phèo tự sát bằng mũi dao, Lang Rận thắt cổ chết… Và lão Hạc đã quyên sinh bang cái bả chó ! Lão Hạc đã từng hòi ông giáo.
2. Lão Hạc, một con người chất phác, hiền lành, nhân hậu.
Lão rất yêu con. Biết con buồn vì không có tiền để cưới vợ. Lão đau đớn khi con sắp đi làm phu đồn điền cao su Lão chỉ biết khóc. Hoa lợi trong vườn, bán được bao nhiêu lão dành dụm cho con, hi vọng khi con trở về “có chút vốn mà làm ăn”. Lão tự bào: “Mành vườn là cùa con ta…Đói khổ quá, nhưng lão Hạc đã giữ trọn vẹn ba sào vườn cho con.
Lão đã tìm đến cái chết, “thà chết chứ không chịu bán đi một sào”. Tất cá vì con. một sự hi sinh thầm lặng cực kì to lớn !
Lòng nhân hậu của Lão Hạc dược thể hiện sâu sắc đối với con chó vàng, người con trai để lại. Lão quý nó, đật tên nó là cậu Vàng. Cho nó ăn cơm trong bát sứ như nhà giàu. Bát ặn hoặc đem nó ra cầu áo tắm. Lãó ăn gì cũng chia cho cậu Vàng cùng ăn. Lão ngồi uống rượu, cậu Vàng ngồi dưới chân, lão nhắm một miếng lại gắp cho nó một miếng như người ta gắp thức ãn cho con trẻ. Lão tâm sự với cậu Vàng như tăm sự với một người thân yêu ruột rà: “Cậu Vàng cùa ông ngoan lắm ! Ông không cho giết… Ông để cậu Vàng ông nuôi… Có thể nói, cậu Vàng được lão Hạc chăm sóc, nuôi nấng như con, như cháu; nó là nguồn vui, chỗ dựa tinh thần, nơi san sẻ tình thương, giúp lão Hạc vợi đi ít nhiều nỗi buồn cô đơn, cay đắng. Cậu Vàng là một phần cuộc đời lão Hạc. Nó đã tỏa sáng tâm hồn và làm ánh lên bản tính tốt đẹp của ông lão nông đau khổ, bất hạnh này. Vì thế, sau khi bán cậu Vàng đi, từ túng quân, lão Hạc chìm xuống đáy bể bi kịch, dẫn đến cái chết vô cùng thám thương.
Người không đứng lên vì điều gì không sụp đổ vì điều gì.
Those who stand for nothing fall for anything.
Alexander Hamilton
